Ánh nắng vàng nhạt chiếu nghiêng qua những ô cửa kính trong suốt của nhà máy bia thủ công. Ông Dương Vương Hải, người đàn ông với đôi mắt sáng ngời và nụ cười hiền hậu, đang trò chuyện cùng chúng tôi về hành trình hơn 30 năm gắn bó với ngành bia. Xung quanh ông là những thùng gỗ đựng malt, những ống thép sáng bóng của hệ thống sản xuất bia, và hương thơm nồng nàn của hoa bia lan tỏa khắp không gian.
Phần 1: Những ngày đầu tiên với bia hơi Cầu Đỏ
- Ông có thể kể lại những kỷ niệm đáng nhớ khi bắt đầu sản xuất bia hơi tại xưởng bia gia đình ở Cầu Đỏ (Bình Thạnh) không?
- Ông Hải: Cho tôi nhắc lại một chút: ở thời điểm những năm 1990 là giai đoạn đổi mới, nhiều ngành nghề kinh doanh còn khá mới mẻ và đối mặt với không ít khó khăn. Cụ thể hơn, Khu vực Cầu Đỏ ở Quận Bình Thạnh những năm 1994 là một khu vực tập trung nhiều quán ăn và phần lớn là những quán ăn bình dân, tạm bợ nhưng lại sôi động vì rất đông khách. Bia hơi lúc đó là thức uống quen thuộc của nhiều người, phù hợp với túi tiền của những người công nhân, những người lao động phổ thông, nhưng phần lớn được sản xuất ở những cơ sở tự phát nên chất lượng chưa được đồng đều. Tôi muốn tạo ra một loại bia hơi giá hợp lý nhưng vẫn đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm cho người thưởng thức.
- Tại sao ông lại chọn bia hơi làm thức uống chính để sản xuất trong thời điểm đó?
- Ông Hải: Đầu tiên, tôi là một người lính thích thưởng thức bia cùng bạn bè. Nhận thấy nhu cầu thưởng thức bia hơi của thị trường thời điểm đó lớn mà nguồn cung lại chưa đáp ứng được đầy đủ cũng như chất lượng của một số nguồn cung chưa tốt nên tôi cùng cộng sự bắt tay vào gầy dựng một nhà máy bia hơi quy mô gia đình nhưng trang thiết bị sản xuất và nguồn nguyên liệu đầu vào được kiểm soát chặt chẽ. Khó khăn nhất là làm sao để có được công thức ủ bia ổn định, vừa miệng người Việt. Tôi đã phải mày mò, thử nghiệm rất nhiều lần mới tìm ra được công thức ưng ý.
Phần 2: Chuyến đi Châu Âu và bước ngoặt lớn
- Chuyến đi Châu Âu năm 2000 đã mang đến những thay đổi gì cho ông và sự nghiệp sản xuất bia của ông?
- Ông Hải: Chuyến đi Châu Âu theo lời mời của một Công ty cung cấp Malt bia đã mở ra cho tôi một thế giới bia hoàn toàn mới. Ngoài lời mời đến Đức thì tôi còn tự bỏ tiền túi để đi thêm các nước có ngành công nghiệp bia phát triển như Bỉ, Hà Lan, Pháp và Ý. Tôi được thưởng thức những loại bia đa dạng, từ bia Đức sánh đậm đến bia Bỉ thơm nồng. Tôi nhận ra rằng, mình còn rất nhiều điều phải học hỏi.
- Việc xây dựng nhà máy bia hiện đại chuyên sản xuất bia tươi công nghệ Đức ở Hóc Môn có ý nghĩa như thế nào đối với ông?
- Ông Hải: Quyết định xây dựng nhà máy bia hiện đại trên mặt bằng rộng 1.3 ha ở Huyện Hóc Môn những năm 2003 – 2004 là một bước ngoặt lớn vì ngoài việc phải chuẩn bị nguồn vốn để nhập trang thiết bị, nguyên liệu số lượng lớn, tôi cùng các cổ đông còn phải đau đầu giải quyết bài toán nhân sự để vận hành Nhà máy chuyên nghiệp. Tuy nhiên, với ước muốn mang những công nghệ sản xuất bia tiên tiến nhất về Việt Nam, để người tiêu dùng được thưởng thức những ly bia chất lượng quốc tế, tôi cùng các cộng sự đã từng bước hoàn thành nhà máy bia tư nhân có hệ thống sản xuất hiện đại bậc nhất thời điểm bấy giờ.
- Tôi rất ấn tượng khi nghe nói rằng nhà hàng Điện Ảnh của ông trong những năm 2003 – 2017 sử dụng công thức bia tươi Đức nguyên bản. Ông có thể chia sẻ thêm về câu chuyện đằng sau công thức đặc biệt này không?
- Ông Hải: Cảm ơn bạn đã quan tâm. Trong quá trình mày mò học hỏi, năm 2000, tôi có cơ hội được làm việc trực tiếp với một chuyên gia sản xuất bia người Đức dày dặn kinh nghiệm đã làm việc cho 2 nhà máy bia lớn của Đức. Ông ấy đã truyền đạt cho tôi công thức này và hướng dẫn tôi cách thức sản xuất. Tôi rất trân trọng món quà quý báu này và quyết định sẽ giữ gìn và phát triển nó.”
- Điều gì đã khiến ông tin rằng đây là một công thức đặc biệt?
- Ông Hải: Công thức này có những đặc điểm rất riêng biệt, từ quá trình chọn nguyên liệu, quy trình lên men đến cách thức đóng chai. Và điều quan trọng nhất là hương vị của nó. Nhiều khách hàng người Đức đã đến Nhà hàng Điện Ảnh và khẳng định rằng bia của tôi rất giống với những loại bia mà họ từng uống ở quê nhà.
Mời bạn xem thêm: Chuyện về ông chủ nhà hàng bia tươi nổi tiếng Sài Gòn
Phần 3: Những thử thách trong ngành sản xuất nước uống đóng chai
- Việc chuyển hướng sang sản xuất nước ion kiềm và nước giải khát có phải là một quyết định khó khăn không?
- Ông Hải: Chuyển sang sản xuất nước ion kiềm và nước giải khát là một thử thách lớn. Thời điểm đầu năm 2018, tôi cùng cộng sự nhận thấy sự quan tâm ngày càng lớn về thực phẩm, nước uống của thị trường, đặc biệt là nước uống hàng ngày. Do đó, chúng tôi đã quyết định đầu tư một Nhà máy sản xuất nước ion kiềm mang thương hiệu Aqua Ion, nhà máy có tổng diện tích hơn 8.000 mét vuông, bao gồm 1 xưởng sản xuất nước ion kiềm pH 9+ và một xưởng sản xuất nước giải khát có gaz/không gaz ở tại Huyện Củ Chi.
- Đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng như thế nào đến việc kinh doanh của ông?
- Ông Hải: Đại dịch Covid-19 bùng phát đã gây ra nhiều khó khăn cho doanh nghiệp thời điểm đó, chúng tôi cũng không phải ngoại lệ. Cộng thêm những khó khăn chủ quan đã khiến tôi và các cổ đông quyết định dừng hoạt động nhà máy khoảng giữa năm 2021.
Phần 4: Trở lại với đam mê
- Điều gì đã thôi thúc ông quay lại với ngành bia và xây dựng nhà máy bia thủ công mới?
- Ông Hải: Có thể khẳng định rằng: sản xuất bia là một phần cuộc sống của tôi, gắn bó với tôi từ những ngày đầu khởi nghiệp. Mỗi khi không được đến nhà máy, tôi cảm thấy trong người rất bứt rứt (cười). Vì vậy, tôi quyết định quay lại với đam mê của mình.
- Ông có thể chia sẻ về những khác biệt giữa việc sản xuất bia hơi và bia thủ công?
- Ông Hải: Đầu tiên, bia thủ công sử dụng nguyên vật liệu đầu vào cao cấp hơn bia hơi. Bia thủ công cho phép tôi sáng tạo nhiều hơn. Tôi có thể kết hợp nhiều loại nguyên liệu khác nhau để tạo ra những hương vị độc đáo.
Phần 5: Đôi điều chia sẻ với những bạn trẻ
- Với kinh nghiệm dày dặn trong ngành bia, ông có thể chia sẻ những lời khuyên quý báu cho những người trẻ muốn khởi nghiệp trong lĩnh vực này không? Và ông hình dung như thế nào về tương lai của ngành bia thủ công Việt Nam?
- Ông Hải: Tôi nghĩ đam mê lao động, khám phá là yếu tố cốt lõi để thành công trong tất cả các lĩnh vực của cuộc sống và với ngành sản xuất bia cũng vậy. Bên cạnh đó, việc không ngừng học hỏi và cập nhật kiến thức mới là điều vô cùng quan trọng. Tôi tin rằng, với sự sáng tạo và nhiệt huyết của giới trẻ, ngành bia thủ công Việt Nam sẽ ngày càng phát triển và khẳng định được vị thế của mình trên bản đồ bia Thế giới.
- Điều gì đã thôi thúc ông theo đuổi sự nghiệp sản xuất bia và ông cảm thấy tự hào nhất về thành quả mà mình đã đạt được?
- Ông Hải: Tôi luôn đam mê bia và muốn tạo ra những sản phẩm chất lượng cao để phục vụ người tiêu dùng. Điều làm tôi tự hào nhất là khi nhận được những phản hồi tích cực từ khách hàng, đặc biệt là khi họ nhận ra được sự khác biệt trong hương vị của bia tôi. Để tạo ra một ly bia ngon, cần phải kết hợp hài hòa giữa nguyên liệu chất lượng, quá trình sản xuất nghiêm ngặt và một chút tình yêu – mà các bạn trẻ hay nói rằng “brew with passion” hay “made with love”. Tôi muốn nhà máy bia của mình trở thành một địa điểm giao lưu, nơi mọi người có thể cùng nhau thưởng thức bia và tìm hiểu về quá trình sản xuất bia thủ công.
Từ một người yêu bia, ông Dương Vương Hải đã trở thành một nhà sản xuất bia tài năng, góp phần làm phong phú thêm văn hóa ẩm thực Việt Nam. Với niềm đam mê cháy bỏng và sự kiên trì không ngừng, ông đã xây dựng được một thương hiệu bia thủ công được nhiều người yêu thích. Qua câu chuyện của ông, chúng ta không chỉ thấy được tình yêu dành cho bia mà còn cảm nhận được tinh thần của một người lính luôn kỷ luật để ngày càng hoàn thiện bản thân, một nghệ nhân luôn không ngừng sáng tạo. Sự thành công của ông là nguồn cảm hứng lớn cho những người yêu bia và những ai đang ấp ủ ước mơ khởi nghiệp. Và có lẽ, trong tương lai không xa, chúng ta sẽ còn được thưởng thức nhiều loại bia độc đáo và hấp dẫn đến từ nhà máy bia của ông.